Τελικά, ποιός είναι ο επόπτης στο κυπριακό τραπεζιτικό σύστημα – η Κεντρική, όπως προνοεί ο νόμος, ή το ντε φάκτο διορισμένο ΔΣ της Τράπεζας Κύπρου που αποφασίζει μόνο του για παρεκκλίσεις και η Κεντρική σιωπά
[..και γιατί ο
Συνεργατισμός, επίσης ελεγχόμενος από τους διορισμένους της κυβέρνησης
εφαρμόζει τους κανόνες, αλλά όχι η Τράπεζα Κύπρου;.. ]
Οι ανακοινώσεις των αποτελεσμάτων των τραπεζών είχαν και μια
εντυπωσιακή κίνηση παρέκκλισης από τα ευρωπαϊκά θέσμια, από την Τράπεζα Κύπρου,
που πέρασε σιωπηλά στα ΜΜΕ. Με δεδομένο ότι η νέα μορφή της τραπεζιτικής
κρίσης, έχει μετατεθεί στο ιδιωτικό χρέος και τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, η
ΕΚΤ φαίνεται να ζητά να ληφθούν διασφαλίσεις για το 50% των μη εξυπηρετούμενων.
Κάτι τέτοιο, όμως, θα δυσκόλευε τις εκτιμήσεις της τράπεζας – για τη δημόσια
εικόνα της - και έτσι, παρουσιάζει στοιχεία που, ενδεχομένως, να είναι
παραπλανητικά. Τουλάχιστον τώρα παραδέχθηκε [αφού γίνεται και η δίκη για την
παραπλάνηση του 2012] την απόκλιση και άρα ότι ενδεχομένως παραπλανεί - κάτι
που δεν έκανε τον Ιούνιο του 2012. Όμως, το κενό στις εκτιμήσεις είναι το ίδιο
- και μάλιστα αφορά και ένα ανάλογο ποσό: 600 εκατομμύρια [το 2012 ήταν αρχικά
500 εκατομμύρια]. Και έτσι, μαζί με την ανακοίνωση της παραμονής του Χούριγκαν
και αυξήσεις σε υψηλόβαθμους, μας ανακοίνωσε επίσης ότι τώρα θα το παίξει και
..παρέκκλιση από την «Ευρώπη» για την οποία οι ιθύνοντες και οι πολιτικοί της
σύμμαχοι φωνάζουν, όταν πρόκειται για άλλα θέματα που αφορούν τη λιτότητα και
την κοινωνία.
Αξιοσημείωτη είναι και η στάση της Κεντρικής Τράπεζας που όχι μόνο
δεν αντέδρασε, αλλά ουσιαστικά φαίνεται να παρακολουθεί απαθής, λες και ο ρόλος
του καθορισμού τραπεζικής πολιτικής εδρεύει στην Τράπεζα Κύπρου και τα
συμφέροντά της [και αυτή παίρνει και τις αποφάσεις], αντί στην Κεντρική. Και
ίσως αυτή η στάση να είναι και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα από κάποιους, όταν
ζητούσαν να ελέγχουν με κάθε τρόπο την Κεντρική. Διώχνωντας τον Δημητριάδη και
διορίζοντας ημέτερους στο ΔΣ της Κεντρικής με τις σκανδαλώδεις αυξήσεις στις
απολαβές.
Και έτσι, μαζί με την ανακοίνωση της
παραμονής του Χούριγκαν και αυξήσεις σε υψηλόβαθμους, μας ανακοίνωσε επίσης ότι
τώρα θα το παίξει και ..παρέκκλιση από την «Ευρώπη» για την οποία οι ιθύνοντες
και οι πολιτικοί της σύμμαχοι φωνάζουν, όταν πρόκειται για άλλα θέματα που
αφορούν τη λιτότητα και την κοινωνία.
Η Τράπεζα
Κύπρου εφάρμοσε δικά της κριτήρια για να μπορέσει να δείξει και κέρδη, αλλά και
επάρκεια εξασφαλίσεων – μόνο που αυτή η επάρκεια δεν συνάδει με ότι φαίνεται να
ζητά η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
Έτσι και πάλι τα προβλήματα της Τράπεζας Κύπρου συγκαλύπτονται και πάλι με την σιωπή
της Κεντρικής,[1] όπου με
τον Συρίχα [ο οποίος ήταν το δεξί χέρι τόσο του Χριστοδούλου, όσο και του
Ορφανίδη] ως κύριο παίκτη στο ΔΣ της Κεντρικής, φαίνεται να επαναλαμβάνονται οι
πρακτικές που οδήγησαν στη συγκάλυψη της Τράπεζας Κύπρου για την αγορά ελληνικών
ομολόγων το 2009-10, του σκανδάλου της Uniastrum το 2008, της μετατροπής της Εγνατίας σε παράρτημα το 2011 κοκ..
Φαίνεται ότι εφαρμόζεται και ένα είδος ευνοιοκρατικής μεταχείρισης τραπεζών.
Έτσι, ενώ ο Συνεργατισμός ανάγγειλε ζημίες, σε μεγάλο βαθμό γιατί υιοθέτησε
τους νέους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η Τράπεζα Κύπρου
αποφάσισε να …μην το κάνει.
«Τη
Δευτέρα για πρώτη φορά η Τράπεζα Κύπρου στο πλαίσιο της ανακοίνωσης των
αποτελεσμάτων εννιαμήνου, αναφέρθηκε στο μέγεθος της πιθανής διαφοράς που
υπάρχει με τους ευρωπαίους επόπτες.
Σύμφωνα με τη BOCY, με βάση την μεθοδολογία της ΕΚΤ θα πρέπει να υπάρξουν επιπρόσθετες προβλέψεις ύψους περίπου €600 εκ. από την τράπεζα, γεγονός που αν είχε εφαρμοστεί θα μείωνε τον δείκτη κεφαλαίου κοινών μετοχών κατηγορίας 1 (CET1 ratio) κατά 2,4% από το 15,6% στις 30 Σεπτεμβρίου 2015.
Κάτι τέτοιο θα έφερνε τον δείκτη στο 13,2% που ενώ θα βρίσκεται πάνω από το ελάχιστο του 11,75%, πιθανόν να προκαλέσει κάποιες ανησυχίες αφού το μαξιλάρι των περίπου €360 εκ. θα είναι πλέον εύθραυστο δεδομένης και της αβέβαιης ακόμα πορείας της οικονομίας.»[2]
Σύμφωνα με τη BOCY, με βάση την μεθοδολογία της ΕΚΤ θα πρέπει να υπάρξουν επιπρόσθετες προβλέψεις ύψους περίπου €600 εκ. από την τράπεζα, γεγονός που αν είχε εφαρμοστεί θα μείωνε τον δείκτη κεφαλαίου κοινών μετοχών κατηγορίας 1 (CET1 ratio) κατά 2,4% από το 15,6% στις 30 Σεπτεμβρίου 2015.
Κάτι τέτοιο θα έφερνε τον δείκτη στο 13,2% που ενώ θα βρίσκεται πάνω από το ελάχιστο του 11,75%, πιθανόν να προκαλέσει κάποιες ανησυχίες αφού το μαξιλάρι των περίπου €360 εκ. θα είναι πλέον εύθραυστο δεδομένης και της αβέβαιης ακόμα πορείας της οικονομίας.»[2]
Μια τράπεζα που
αντιμετωπίζεται ευνιοκρατικά – και με δυο μέτρα και δυο σταθμά.. θέτει τεράστια
ερωτήματα ισονομίας και λειτουργίας της αγοράς [χωρίς προνομιακή
αντιμετώπιση]..
Υπάρχει μια κωμική διάσταση – η τράπεζα για την οποία η κοινωνία
υποβλήθηκε σε τόσες ταλαιπωρίες τα τελευταία 3 χρόνια [διότι αυτή έσπρωξε την
χώρα στο μνημόνιο-τρόικα] σήμερα, κάνει αυτό που οι δημόσιοι υπερασπιστές της
δεν έκαναν για το κοινό συμφέρον. Έτσι, κάθε απόπειρα για προστασία της πρώτης
κατοικίας ή περιορισμό της λιτότητας ή των περικοπών σε οικονομικά αδύναμες
κοινωνικές ομάδες αντιμετώπιζε το μπαμπούλα.. δεν θα δεχτούν οι ευρωπαϊκοί
θεσμοί κλπ. Τώρα, όμως, η τράπεζα αποφάσισε να κάνει η ίδια παρεκκλίσεις και
ούτε η κυβέρνηση, ούτε η Κεντρική έκαναν ή δήλωσαν οτιδήποτε. Αν, όμως, η θέση
για παρεκκλίσεις είναι γενική θέση, έστω για το τραπεζιτικό σύστημα, γιατί δεν
την υιοθέτησε και ο Συνεργατισμός που είναι στο κάτω κάτω κρατικός.
«Στην
περίπτωση του Συνεργατισμού η κεφαλαιακή ενίσχυση έχει ήδη επισημοποιηθεί.
Μετά την αξιολόγηση του δανειστικού χαρτοφυλακίου του συνεργατισμού, η κυβέρνηση ως ο κύριος μέτοχος θα προχωρήσει στην περαιτέρω ενίσχυση του κατά €150-200 εκ.
Αυτό θεωρήθηκε αναγκαίο μετά που ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας μειώθηκε στο 12%, πολύ κοντά στο πιθανό νέο ελάχιστο.
Η μείωση του δείκτη στον δεύτερο σε μέγεθος τραπεζικό όμιλο σημειώθηκε λόγω της αναγνώρισης ουσιαστικά ψηλότερων προβλέψεων για μη εξυπηρετούμενα δάνεια (κατά 268%) σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και ενώ στο εξάμηνο οι προβλέψεις ήταν μειωμένες κατά 4%.
Ο Συνεργατισμός φαίνεται να έχει ήδη προχωρήσει στην αναγνώριση των επιπρόσθετων προβλέψεων που δυνατόν να απαιτηθούν από την ΕΚΤ.
Εάν τελικά οι τράπεζες αναγκαστούν να υιοθετήσουν τη θέση της ΕΚΤ όπως αυτή προδιαγράφεται από την ανακοίνωση της BOCY
, οι συστημικές κυπριακές τράπεζες θα
κλείσουν το 2015 με σημαντικές ζημιές.»[3]
Μετά την αξιολόγηση του δανειστικού χαρτοφυλακίου του συνεργατισμού, η κυβέρνηση ως ο κύριος μέτοχος θα προχωρήσει στην περαιτέρω ενίσχυση του κατά €150-200 εκ.
Αυτό θεωρήθηκε αναγκαίο μετά που ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας μειώθηκε στο 12%, πολύ κοντά στο πιθανό νέο ελάχιστο.
Η μείωση του δείκτη στον δεύτερο σε μέγεθος τραπεζικό όμιλο σημειώθηκε λόγω της αναγνώρισης ουσιαστικά ψηλότερων προβλέψεων για μη εξυπηρετούμενα δάνεια (κατά 268%) σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο και ενώ στο εξάμηνο οι προβλέψεις ήταν μειωμένες κατά 4%.
Ο Συνεργατισμός φαίνεται να έχει ήδη προχωρήσει στην αναγνώριση των επιπρόσθετων προβλέψεων που δυνατόν να απαιτηθούν από την ΕΚΤ.
Εάν τελικά οι τράπεζες αναγκαστούν να υιοθετήσουν τη θέση της ΕΚΤ όπως αυτή προδιαγράφεται από την ανακοίνωση της BOCY
, οι συστημικές κυπριακές τράπεζες θα
κλείσουν το 2015 με σημαντικές ζημιές.»[3]
Μερικοί συμπεριφέρονται λες και το κράτος είναι μέτοχος της
Τράπεζας Κύπρου – ή ίσως πιο σωστά, μερικοί χρησιμοποιούν τις θέσεις τους στο
κράτος για να προώθησαν συγκεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα. Η Πολιτεία δεν μπορεί
να συμπεριφέρεται ευνιοκρατικα απέναντι σε μια ιδιωτική επιχείρηση. Μερικά
δικηγορικά γραφεία έχουν συμφέροντα, αλλά αυτή η προνομιακή μεταχείριση μοιάζει
με θεσμική εκτροπή – και με φόντο μάλιστα τη δίκη της τράπεζας για το πώς
έσπρωξε την κοινωνία στην τρόικα με παραπλανητικές δηλώσεις τον Ιούνιο του
2012.
"Στη
δική του ομιλία ο κ. Ηλιάδης στη Γενική Συνέλευση ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι τα
συνολικά κεφάλαια που απαιτεί η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών με βάση τη δοκιμασία
αντοχής που διενήργησε, τα έχουμε καλύψει ήδη κατά 80 – 90% χωρίς εξωτερική
βοήθεια καθώς και ότι η Τράπεζα Κύπρου με τις ενέργειες της βρίσκεται κοντά
στην ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοοποίησης."[4]
Οι
τράπεζες διάβρωσαν τη Δημόσια Σφαίρα με τις επιχορηγήσεις και τα διαφημιστικά
τους πακέτα για να επιβάλουν τις δικές τους απόψεις μονοδιάστατα και να
αποκλείσουν το δημόσιο διάλογο – και φτάσαμε στην τρόικα με μερικούς να
χρειάζεται να περάσει και το 2013 για να κατανοήσουν τον ρόλο των τραπεζών
"Σε αυτό το σημείο ο κ. Ευσταθίου υπέβαλε
στον μάρτυρα ότι πήγε προκατειλημμένος στη ΓΣ του 2012 να υποβάλει επικριτικές
ερωτήσεις προς την ηγεσία της ΤΚ χωρίς προηγουμένως να ακούσει τις ομιλίες των
Αριστοδήμου και Ηλιάδη, ο κ. Ολύμπιος απάντησε ότι είχε διαβάσει την Ετήσια
Έκθεση για το 2011 που είχε ετοιμαστεί το 2012 και τις ομιλίες της ηγεσίας της
ΤΚ που περιλαμβάνονταν στην Έκθεση.
Ερωτηθείς σε σχέση με
αναφορές στην κατάθεση του σχετικά με άσκηση πίεσης σε εφημερίδα εκ μέρους της
ΤΚ και απόσυρση διαφήμισης ύψους 50.000 ευρώ, ο κ. Ολύμπιος είπε ότι τις εν
λόγω πληροφορίες τις αποκόμισε από email που του απέστειλε ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Πολίτης»
Διονύσης Διονυσίου και τηλεφωνική επικοινωνία που είχε μαζί του."[5]
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θέλει τις
εξασφαλίσεις να είναι στο 50%, ενώ η τράπεζα επιμένει στο 34%. Ουσιαστικά, δηλαδή, η τοπική τράπεζα έχει εν
δυνάμει προβλήματα, αλλά τα έκρυψε κάτω από το χαλί, με δικές της εκτιμήσεις –
που μπορούν να αποδειχτούν και αλχημείες. Διότι τα Μη εξυπηρετούμενα δάνεια
είναι η μετατόπιση των προβλημάτων των τραπεζών. Η λιτότητα που επιβλήθηκε δεν
έκανε, ουσιαστικά, τίποτα για να την αντιμετωπίσει – αυτή τη στιγμή έχει
διογκωθεί το ιδιωτικό χρέος [όπως και το δημόσιο] και απειλεί όχι μόνο τις
τράπεζες, αλλά και ολόκληρη την κοινωνία που μπαίνει σε μια διαδικασία
εξάρτησης από προβληματικούς θεσμούς.
Η κρίση των τραπεζών ονομάζεται σήμερα «μη
εξυπηρετούμενα δάνεια» και «διόγκωση ιδιωτικού χρέους» [πέρα από τη διόγκωση
του δημόσιου χρέους]..
Όπως και το 2012, το ζήτημα είναι και σήμερα οι κανόνες
ανακεφαλαιοποίησης της Τράπεζας Κύπρου. Τότε, η τράπεζα συγκάλυπτε μέχρι την
τελευταία στιγμή, φέρνοντας και την τότε κυβέρνηση, αλλά και την κοινωνία
ολόκληρη μπροστά σε τετελεσμένα, όταν ζήτησε κρατική ενίσχυση την τελευταία
στιγμή. Δεν υπήρχε χρόνος καν για σκέψη – μετά την υποβάθμιση των Fitch, που ακολούθησε την παραδοχή της τράπεζας ότι θα είχε πρόβλημα, η
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα απειλούσε με διακοπή της παροχής ρευστότητας μέσα
από την άρνηση αποδοχής των ομόλογων, αν δεν έκανε η χώρα προσφυγή στο
μηχανισμό στήριξης και την τρόικα.
Σήμερα, το ζητούμενο είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η
Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θέλει τις εξασφαλίσεις να είναι στο 50%, ενώ η
τράπεζα επιμένει στο 34%. Ουσιαστικά,
δηλαδή, η τοπική τράπεζα έχει εν δυνάμει προβλήματα, αλλά τα έκρυψε κάτω από το
χαλί, με δικές της εκτιμήσεις – που μπορούν να αποδειχτούν και αλχημείες. Διότι
τα Μη εξυπηρετούμενα δάνεια είναι η μετατόπιση των προβλημάτων των τραπεζών.
Διότι χωρίς αντιμετώπιση του προβλήματος οι τράπεζες δεν μπορούν να δανείσουν
ούτε να μειώσουν τα επιτόκια. Χωρίς δανεισμό δεν μπορεί να λειτουργήσει η
οικονομία και να ελπίζει σε ανάπτυξη που καλύψει τις ζημιές – και να μπορέσουν
οι εγκλωβισμένοι στο διογκούμενο ιδιωτικό χρέος να αντεπεξέλθουν. Η και να
αντιμετωπιστεί το δημόσιο χρέος. Η λιτότητα που επιβλήθηκε δεν έκανε,
ουσιαστικά, τίποτα για να αντιμετωπίσει αυτόν τον φαύλο κύκλο– αυτή τη στιγμή
έχει διογκωθεί το ιδιωτικό χρέος [όπως και το δημόσιο] και απειλεί όχι μόνο τις
τράπεζες, αλλά και ολόκληρη την κοινωνία που μπαίνει σε μια διαδικασία
εξάρτησης από προβληματικούς θεσμούς.
[1] Όταν ρωτήθηκε λ.χ. η εκπρόσωπος της Κεντρικής, από την Χαραυγή, η
απάντηση ήταν ουσιαστικά «δεν τοποθετείται και παραπέμπει στον Ενιαίο Εποπτικό
Μηχανισμό» [Χαραυγή 26/11, σελ. 10. Κείμενο Α. Ξενοφώντος]
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου