Οι μαθητές/τριες μπορούν - η κυβέρνηση μπορεί; Η έκθεση του G. Gamble για τα προβλήματα «κακής διακυβέρνησης» στην Αγγλική Σχολή [τα προβλήματα της «έλλειψης διαφάνειας», «νεποτισμού» κ.α. από ένα Συμβούλιο που επιμένει να πολεμά σε λάθος μάχες]

The complete testimony of the headmaster Mr. G. Gamble in English at the end of the article

Η Δέφτερη Ανάγνωση φέρνει στο φώς μια ακόμα έκκληση προς το Προεδρικό για την προβληματική συμπεριφορά του Διοικητικού Συμβουλίου της Αγγλικής Σχολής. Η έκθεση του τελευταίου διευθυντή της Αγγλικής Σχολής, Graham Gamble, αποτελεί μια εις βάθος ανάλυση των πεπραγμένων στο σχολείο και καταλήγει σε ενδιαφέρoντα πορίσματα:

“ Τα πράγματα άρχισαν να γίνονται πολύ χειρότερα όταν το παρών Διοικητικό Συμβούλιο διορίστηκε τον Αύγουστο του 2013 με όλες τις ατυχείς συνέπειες που αναφέρονται πιο πάνω να γίνονται όλο και πιο εμφανής.....
Η παρούσα κατάσταση είναι, προφανώς αποτέλεσμα του διορισμού στο ΔΔ.Σ. ατόμων, τα οποία δεν είναι διατεθειμένα ή ικανά να αντιληφθούν το ρόλο τους ως διοίκηση του σχολείου, και ΟΧΙ ως διαχειριστές του….

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Αγγλικής Σχολής Λευκωσίας, χρειάζεται επειγόντως μέλη αμερόληπτα και τα οποία να έχουν την προσωπικότητα, τη σοφία και την ποιότητα του χαρακτήρα για να χτίσουν γόνιμες σχέσεις εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού με τον διευθυντή του Σχολείου και την ομάδα του/της.

Το Σχολείο συνεχίζει να παίρνει αποφάσεις, οι οποίες ταυτόχρονα αποξενώνουν ένα μεγάλο μέρος της ελληνοκυπριακής πλειοψηφία της, καθώς και την τουρκοκυπριακή μειονότητα. Το σχολείο δεν έχει καταφέρει να διαμορφώσει και να ενσωματώσει το δικοινοτικό όραμα, που ήταν βασικό μέρος του οράματος του ιδρυτή της Canon Newham, [και] το οποίο χάθηκε από το 1963 μέχρι το 2003. Κατά το διάστημα αυτό, φαίνεται ότι η Σχολή έχει μετατραπεί σε κάποιου είδους playground και κοινωνική λέσχη για πλούσιους και εθνικιστές Ελληνοκύπριους που δεν φαίνεται να θέλουν οποιασδήποτε άλλης προέλευσης μαθητή στο σχολείο. Έτσι, οι Τουρκοκύπριοι μαθητές αποθαρρύνονται από το να κάνουν αίτηση επειδή αισθάνονται, δικαίως ή αδίκως, ότι το σχολείο δεν τους αποδέχεται, ούτε τους σέβεται.”

H φωνή του διευθυντή προστίθεται:

· στο αίτημα του Συνδέσμου Γονέων & Καθηγητών (PTΑ) για παύση της Προέδρου του Δ.Σ. λόγω κακοδιαχείρισης [1] [2]

· στο ψήφισμα μη εμπιστοσύνης της συντεχνίας των καθηγητών (ESSA) προς το Δ.Σ.

· στην έκθεσης της Αρχής Κατά των Διακρίσεων, η οποία διαπιστώνει διάκριση εις βάρος των τουρκοκυπρίων μαθητών, από απόφαση του Δ.Σ. για τις σχολικές αργίες, καθώς επίσης αναληθή αναφορές της Προέδρου του Δ.Σ. κ. Μάγδας Νίκολσον σε επιστολή της προς την Επίτροπο Διοικήσεως [3].

· στην πρόσφατη λυπηρή εξέλιξη, κατά την οποία η οργάνωση ενός απλού χορού τελειοφοίτων, έχει μετατραπεί σε «δράμα» που αναστατώνει και διχάζει την κοινότητα του σχολείου σε μια περίοδο εξετάσεων, λόγω απόφασης του Δ.Σ., ενάντια στη δεδηλωμένη θέση του σχολείου και η οποία αγνοεί γραπτό αίτημα 16 τουρκοκυπρίων τελειόφοιτων για αλλαγής της ημερομηνίας[4]…

…………………………………………………………………………………………………………

Πώς να εξασφαλιστεί ένας Τρίτος Αιώνας Αριστείας στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας

Παρατηρήσεις σχετικά με τη διακυβέρνηση στην Αγγλική Σχολή
Του Graham Gamble, διευθυντή της Αγγλικής Σχολής

Προοίμιο

Συναντήθηκα πρόσφατα, με την κα Καίτη Κληρίδου, του Γραφείου του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Προσφέρθηκα να της μεταφέρω κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με τη διαχείριση της Αγγλικής Σχολής. Έδειξε ενθουσιασμό για την πρότασή μου και το εν λόγω σημείωμα είναι αποτέλεσμα αυτής της επαφής.

Διοικητικό Συμβούλιο Αγγλικής Σχολής και Διακυβέρνηση

Η φήμη της Αγγλικής Σχολής είναι μεγάλη, όχι μόνο στην Κύπρο, αλλά και πέραν αυτής. Τα αποτελέσματα του σχολείου σε εξετάσεις και εγγραφές σε πανεπιστήμια μιλούν από μόνα τους. Η «Διάσκεψη Διευθυντών και Διευθυντριών του Ηνωμένου Βασιλείου» (UK Headmasters’ and Headmistresses’ Conference - HMC) είναι ευτυχής που έχει στις τάξεις της διευθυντές από την Αγγλική Σχολή, ως μέλη της οργάνωσής του για πολλές δεκαετίες. Πρόσφατα, ήμουν στην ευχάριστη θέση να καλωσορίσω συναδέλφους διευθυντές από Βρετανικού τύπου σχολεία HMC σε συνέδριο του διεθνές τμήματος της οργάνωσης στο σχολείο μας. Οι ηγέτες αυτοί εντυπωσιαστήκαν από την ποιότητα των μαθητών, του προσωπικού και των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων του σχολείου.

Ωστόσο, τον Απρίλιο του 2014, η Αγγλική Σχολή πρόκειται να χάσει τον τρίτο διευθυντή της μέσα σε πέντε χρόνια. Ο νυν, καθώς και ο προηγούμενος διευθυντής, έμειναν στην Αγγλική Σχολή μόνο δυόμισι χρόνια ο καθένας. Οι τόσο σύντομοι διορισμοί δεν μπορούν παρά να θεωρηθούν αποτυχία για ολόκληρη τη σχολική κοινότητα (της Αγγλικής Σχολής). Η αντικατάσταση ενός διευθυντή είναι μια δαπανηρή και επικίνδυνη επιχείρηση για όλους τους ενδιαφερόμενους. Τα σχολεία είναι σοφό να αλλάζουν διευθυντές όσο γίνεται πιο αραιά. Κανένας διευθυντής σχολείου δεν είναι πιθανόν να καταφέρει να επιτύχει οτιδήποτε ουσιαστικό σε λιγότερο από τρία χρόνια. Δεδομένου ότι είναι, μάλλον, απίθανο ότι έχουν προληφθεί δύο μη ικανοί διευθυντές στη σειρά, τεκμηριώνεται ξεκάθαρα πταίσμα στο Διοικητικό Συμβούλιο (ή Συμβούλια, ή μάλλον, ίσως, το σύστημα με το οποίο ορίζονται τα μέλη Δ.Σ.). Η διοίκηση, με λίγα λόγια, υστερεί σημαντικά στο σχολείο. Πολλά από τα προβληματικά θέματα που προκύπτουν στην Αγγλική Σχολή απορρέουν αποκλειστικά από το γεγονός αυτό.

Η διακυβέρνηση σε οποιοδήποτε σχολείο είναι ένα σχετικά απλό θέμα. Ένα Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να εκλεγεί από τους γονείς, παγιωμένο μέσα από μια διαδικασία συν-επιλογής για το ίδιο το σώμα ή, όπως στην περίπτωση της Αγγλικής Σχολής, διορίζεται από την Κυβέρνηση. Ωστόσο, ανεξαρτήτως του τρόπου με τον οπoίον έχουν επιλεγεί, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, αν και συνταγματικά και νομικά υπεύθυνα για ό,τι συμβαίνει σε ένα σχολείο, δεν πρέπει να ασχολούνται με την καθημερινή του διαχείριση. Αυτός ο ρόλος ανήκει στη διευθυντική ομάδα του σχολείου (που συχνά αποκαλείται το SMT, ή Ανώτερα Διευθυντικά Στελέχη του σχολείου).

Αντ 'αυτού, το Διοικητικό Συμβούλιο θα πρέπει να ασχολείται με ζητήματα στρατηγικής, ζητώντας τη συμβουλή του διευθυντή και της Ανώτερης Διευθυντικής Ομάδας (SMT), όπου απαιτείται. Κατ’ ακρίβεια, θα μπορούσε κάποιος να σχεδιάσει ένα γράφημα (graph) που να απεικονίζει τη χρηστή διακυβέρνηση σε ένα σχολείο: όσο πιο λειτουργικό και άμεσο όσον αφορά στις συνέπειές του είναι ένα θέμα, τόσο περισσότερο επαφίεται στη διοίκηση του σχολείου να το αντιμετωπίσει. Όσο περισσότερο αφορά θέματα στρατηγικής, τόσο περισσότερο το Διοικητικό Συμβούλιο θα πρέπει να εμπλέκεται. Σε τελική ανάλυση, το Διοικητικό Συμβούλιο πρέπει απλώς και μόνο να ασχολείται με το διορισμό και τη διαχείριση ενός βασικού υπάλληλου, του διευθυντή της Σχολής. Αφού διοριστεί, ο διευθυντής θα πρέπει να διαχειρίζεται όλους τους άλλους εργαζόμενους του σχολείου και, φυσικά, να ενημερώνει πλήρως και τακτικά Διοικητικό Συμβούλιο σχετικά με τα πεπραγμένα.

Άλλοι φορείς εντός της σχολικής κοινότητας, όπως η Συντεχνία προσωπικού και ο σύνδεσμος γονέων μπορούν να έχουν ελεγκτικό και εξισορροπητικό ρόλο ως προς την εκτελεστική εξουσία του Διοικητικού Συμβουλίου.

Εάν κάποιος περάσει αυτές τις διαχωριστικές γραμμές, τότε τα πράγματα αρχίζουν να πηγαίνουν στραβά. Εάν ένα Διοικητικό συμβούλιο αρχίσει να αναμιγνύεται με τα καθημερινά επιχειρησιακά λειτουργικά θέματα, οι κύριες συνέπειες είναι οι ακόλουθες:

· Άτομα χωρίς γνώση του επαγγελματικού τομέα της εκπαίδευσης λαμβάνουν λειτουργικά αποφάσεις για το σχολείο, με αποτέλεσμα η ποιότητα των αποφάσεων να πάσχει.

· Καθώς ο χρόνος μελών του Διοικητικού Συμβουλίου γεμίζει με λειτουργικά θέματα, τα ζωτικής σημασίας θέματα στρατηγικής παραμελούνται και το σχολείο αδυνατεί να προοδεύσει.

· Καθώς οι διορισμένοι διευθυντές του σχολείου βλέπουν ότι οι αποφάσεις για τις οποίες οι ίδιοι έχουν διοριστεί, λαμβάνονται από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου τα οποία δεν διαθέτουν την απαιτούμενη επαγγελματική εμπειρία, αρχίζουν να αισθάνονται ανίσχυροι και να απεπλέκονται από την εργασία. Σε μια τέτοια κατάσταση, αυτοί οι οποίοι μπορούν να φύγουν από το σχολείο (όπως ο διευθυντής), θα το πράξουν.

Τα παραπάνω, είναι στην ουσία αυτό ακριβώς που έχει συμβεί στην Αγγλική Σχολή, κατά τη διάρκεια των τελευταίων οκτώ μηνών. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι τα φαινόμενα αυτά είναι χαρακτηριστικό των τελευταίων χρόνων. Η δική μου εμπειρία είναι ότι η διακυβέρνηση στο σχολείο ήταν αρκετά καλή και με συνεχή βελτίωση μεταξύ Ιανουαρίου 2012 και Ιουλίου 2013. Τα πράγματα άρχισαν να γίνονται πολύ χειρότερα όταν το παρών Διοικητικό Συμβούλιο διορίστηκε τον Αύγουστο του 2013 με όλες τις ατυχείς συνέπειες που αναφέρονται πιο πάνω να γίνονται όλο και πιο εμφανής.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Αγγλικής Σχολής Λευκωσίας, χρειάζεται επειγόντως μέλη αμερόληπτα τα οποία να έχουν την προσωπικότητα, τη σοφία και την ποιότητα του χαρακτήρα για να χτίσει γόνιμες σχέσεις εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού με τον διευθυντή του Σχολείου και την ομάδα του/της. Το Σχολείο συνεχίζει να παίρνει αποφάσεις, οι οποίες ταυτόχρονα αποξενώνουν ένα μεγάλο μέρος της ελληνοκυπριακής πλειοψηφία της, καθώς και την τουρκοκυπριακή μειονότητα. Το σχολείο δεν έχει καταφέρει να διαμορφώσει και να ενσωματώσει το δικοινοτικό όραμα, που ήταν βασικό μέρος του οράματος του ιδρυτή της Canon Newham, [και] το οποίο χάθηκε από το 1963 μέχρι το 2003.

Ενδείξεις υποδεέστερης διακυβέρνησης στην Αγγλική Σχολή

Οι αριθμοί των μαθητών που κάνουν αίτηση για εισαγωγή στην Αγγλική Σχολή βρίσκεται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Από το 2006, ο αριθμός των υποψηφίων για τις θέσεις στην πρώτη τάξη είναι κάθε χρόνο χαμηλότερος από τον προηγούμενο. Δεδομένου ότι, ακόμη και με τις ευρύτερες εκτιμήσεις, η οικονομική ύφεση δεν μπορεί να είχε αρχίσει πριν από το 2008, είναι δύσκολο να αποδώσουμε μια τέτοια μείωση μόνο στις οικονομικές συνθήκες.

Η κακή κατάσταση των υποδομών της Αγγλικής Σχολής είναι ολοφάνερη. Όλα τα κτίρια βρίσκονται σε άθλια κατάσταση, με αρκετά προβλήματα όσον αφορά στην ασφάλεια και την υγεία και αυξανόμενο αριθμό εγκαταστάσεων να είναι κάτω του μετρίου που θα περίμενε κάποιος από μια κορυφαία σχολή του εικοστού πρώτου αιώνα. Οι αθλητικές εγκαταστάσεις και αυτές των παραστατικών τεχνών είναι ιδιαίτερα υποβαθμισμένες. Το γεγονός ότι το σχολείο και τα γήπεδά του δεν είναι κατάλληλα ασφαλισμένα και περιφραγμένα αποτελεί ταυτόχρονα σύμπτωμα των προβλημάτων, όσο και αιτία.

Επειδή η γη του σχολείου δεν μπορεί να ασφαλιστεί/ περιφραχθεί, μαθητές και άτομα του ευρύτερου κοινού το χρησιμοποιούν και το καταχρούνται (διαπερνώντας με τα πόδια, επιτρέποντας τα σκυλιά να λερώνουν την περιοχή, γκράφιτι, πάρτι αργά την νύχτα με αλκοόλ, αυτοκινητιστικά ράλι κ.λπ. κ.λπ.). Για να είμαστε δίκαιοι, τον παρόν Διοικητικό Συμβούλιο αφότου διορίστηκε, ασχολήθηκε με ορισμένα ζητήματα που αφορούν τις εγκαταστάσεις, αλλά, δεδομένου ότι ήταν τόσο απασχολημένο με λειτουργικά θέματα και εφόσον δίνει ελάχιστη σημασία στην ομάδα διαχείρισης της, η σημασία που δίνει στις εγκαταστάσεις είναι περιστασιακή και ακριβή όσον αφορά το κόστος (π.χ. ένα σκέπαστρο, ενώ θα κατασκευαζόταν δωρεάν κατέληξε να κοστίζει € 20.000) και δεν αποτελούν μέρος ένα συνεκτικού στρατηγικού σχεδίου.

Το Σχολείο συνεχίζει να παίρνει αποφάσεις, οι οποίες ταυτόχρονα αποξενώνουν ένα μεγάλο μέρος της ελληνοκυπριακής πλειοψηφία της, καθώς και την τουρκοκυπριακή μειονότητα. Το σχολείο δεν έχει καταφέρει να διαμορφώσει και να ενσωματώσει το δικοινοτικό όραμα, που ήταν βασικό μέρος του οράματος του ιδρυτή της Canon Newham, [και] το οποίο χάθηκε από το 1963 μέχρι το 2003. Κατά το διάστημα αυτό, φαίνεται ότι η Σχολή έχει μετατραπεί σε κάποιου είδους playground και κοινωνική λέσχη για πλούσιους και εθνικιστές ελληνοκυπρίους που δεν φαίνεται να θέλουν οποιασδήποτε άλλης προέλευσης μαθητή στο σχολείο. Έτσι, οι τουρκοκύπριοι μαθητές αποθαρρύνονται από το να κάνουν αίτηση επειδή αισθάνονται, δικαίως ή αδίκως, ότι το σχολείο δεν τους αποδέχεται, ούτε τους σέβεται.

Υπάρχουν πολλά περισσότερα που θα μπορούσαν να ειπωθούν, αλλά το ζητούμενο εδώ είναι η σύνοψη του πώς πάσχει η διακυβέρνηση στην Αγγλική Σχολή και ποιές είναι οι κύριες συνέπειές αυτού. Η παρούσα κατάσταση είναι, προφανώς, αποτέλεσμα του διορισμού στο Δ.Σ. ατόμων, τα οποία δεν είναι διατεθειμένα ή ικανά να αντιληφθούν το ρόλο τους ως διοίκηση του σχολείου, και ΟΧΙ ως διαχειριστές του.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Αγγλικής Σχολής Λευκωσίας, χρειάζεται επειγόντως μέλη αμερόληπτα και τα οποίοι να έχουν την προσωπικότητα, τη σοφία και την ποιότητα του χαρακτήρα για να χτίσει γόνιμες σχέσεις εμπιστοσύνης και αμοιβαίου σεβασμού με τον διευθυντή του Σχολείου και την ομάδα του/της. Με τον τρόπο αυτό, τόσο οι επιχειρησιακές, όσο και οι στρατηγικές αποφάσεις θα λαμβάνονται με σύνεση και από τα πρόσωπα στα οποία έχει ανατεθεί ο συγκεκριμένος ρόλος. Τότε μόνο η Αγγλική Σχολή θα δώσει ξανά την εικόνα ενός οργανισμού στον οποίο λαμβάνονται σοφές, αξιοπρεπείς και δίκαιες αποφάσεις σε καθημερινή βάση και ένός σχολείου το οποίο είναι άρτια εξοπλισμένο και οδηγείται με σοφία σε μια στρατηγική περαιτέρω ανάπτυξης για τα επόμενη εκατό χρόνια.

Graham Gamble

Διευθυντής

Αγγλική Σχολή

Λευκωσία Κύπρος

Απρίλης 2014

Ποιά η αντίδραση του Προεδρικού σε όλα αυτά;

Ο Γραμματέας του Προεδρικού Παντελής Παντελίδης αναφέρει σε επιστολή του προς την συντεχνία με αντίγραφο στο Δ.Σ. του σχολείου:

«παρά τις ενέργειές σας, θεωρούμε μη παραγωγική σε αυτό το στάδιο την αντικατάσταση μελών του συμβουλίου όπως αιτήθηκαν μερικά μέλη της επιτροπής της (Συντεχνίας καθηγητών) ESSA κατά τη διάρκεια της συνάντησής μας... Πιστεύουμε ότι το συμβούλιο διαχειρίστηκε [τα πράγματα] σύμφωνα με τις οδηγίες μας»

Η στάση αυτή έχει αποθρασύνει το Δ.Σ., του οποίου τα μέλη στην πλειοψηφία τους «δεν είναι διατεθειμένα ή ικανά να αντιληφτούν τον ρόλο τους», όπως χαρακτηριστικά διατυπώνει στην έκθεσή του ο διευθυντής, Graham Gamble. Η ευθύνη, λοιπόν, για την ιδιαίτερα κρίσιμη κατάσταση που επικρατεί στην Αγγλική Σχολή “rests squarely” πάνω στην κυβέρνηση, χρησιμοποιώντας τον όρο του διευθυντή.