Όταν οι ύποπτοι για την κρίση προσπαθούν να μετατοπίσουν την έμφαση από τις τράπεζες: Ο ΕΛΑ, το απόρρητο που το έχουν κάνει πιο φτηνό και από κυπριακό πρωτοσέλιδο, η σκιά του Ορφανίδη και το θράσος του Ηλιάδη

Η διαρροή των πρακτικών των συναντήσεων της ΕΚΤ στους New York Times, προβλήθηκε στην Κύπρο με το σύνδρομο του ιθαγενή: στο στυλ «είπαν κάτι οι New York Times, άρα είναι σημαντικό» – χωρίς να τεθούν τα λογικά, έστω, δημοσιογραφικά ερωτήματα: ποιοί το διέρρευσαν και τις σημαίνουν αυτά τα στοιχεία. Το αποκορύφωμα του θεάτρου του παράλογου, όπου ξαφνικά μερικοί γνωστοί ύποπτοι άρχισαν να ψάχνουν αλλού για τις ευθύνες τους, ήταν η ανακοίνωση του Α. Ηλιάδη,[1] του ισχυρού άνδρα της Τράπεζας Κύπρου, ο οποίος οδήγησε την χώρα ολόκληρη στο μνημόνιο τον Ιούνιο του 2012 – γιατί, λέει, δεν μπορούσε να υπολογίσει καλά και έμεινε έλλειμμα η Τράπεζα «του» μισό δις 5 μέρες πριν την λήξη της περιόδου για ανακεφαλαιοποίηση τον Ιούνιο του 2012. Για τον εαυτό του μετρούσε πάντως καλά τα εκατομμύρια των δανείων. Ο άνθρωπος που φαίνεται να εμπλέκεται σε διάφορα υπό διερεύνηση ζητήματα όπως την αγορά των ελληνικών ομόλογων.

Η τοπική συζήτηση για τον ΕΛΑ ως διαδικασία μετατόπισης ευθυνών: πως αυτοί που συγκάλυπταν τις τράπεζες καμώνονται σήμερα αμνησία για το τί έλεγαν και υποστήριζαν και δεν τολμούν να δουν τα στατιστικά δεδομένα, τότε που φώναζαν «για τους καλύτερους τραπεζίτες» ως δικηγόροι ή ως πολιτικοί

Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι μερικοί «ένοχοι» προσπάθησαν να κατευθύνουν την συζήτηση αλλού και προσπάθησαν να φτιάξουν ένα θέαμα. Όταν λ.χ. εμφανίζεται καταγεγραμμένη η επιμονή ενός γερμανού τραπεζίτη τον Δεκέμβριο του 2012 να αμφισβητεί τα κυπριακά στοιχεία [ουσιαστικά δηλαδή να επιμένει σε διαφορετική εκτίμηση της περιουσιακής αξίας της τράπεζας], 4 μήνες πριν το κούρεμα που έγινε με ανάλογη τακτική, και μερικοί στην Κύπρο δεν απορούν και δεν διασύνδεουν εκείνη την επίμονη με ότι ακολούθησε, είναι σαφώς δουλοπρεπής αναπαραγωγή. Αλλά είναι και ύποπτη για όσους την προωθούν. Λες και κάποιοι ήθελαν να στραφεί η προσοχή κάπου σαν ένα είδος μετατόπισης – στο επιφαινόμενο του ΕΛΑ και όχι λ.χ. στο πως η Λαϊκή έφτασε στο σημείο να καταρρεύσει και να χρειάζεται στήριξη. Όπως φαίνεται και από τα πιο πάνω στοιχεία, μέχρι το 2010 η τράπεζα είχε περισσότερες καταθέσεις παρά δάνεια. Και μετά, άρχισε μια εκροή καταθέσεων. Αυτό λογοκρίνεται.  Άλλωστε, όπως φάνηκε στην όλη πορεία συγκάλυψης των τραπεζιτικών σκανδάλων, μετά τη λογοκρισία ακολουθούσαν δυο πρακτικές – η μετατόπιση της ευθύνης από τους ένοχους σε άλλους και η προσπάθεια να κατηγορηθούν έμμεσα όσοι αποκάλυπταν σκάνδαλα. Και στην συγκεκριμένη περίπτωση, μάλλον, έχουμε και τα δυο – αυτοί που συγκάλυπταν τον Ορφανίδη το 2011, όταν έγκρινε την μετατροπή της Εγνατίας σε παράρτημα, και οι οποίοι υπερασπίζονταν, τον Αύγουστο του 2012, τον Μ. Σαρρή, ο οποίος οδήγησε τον ΕΛΑ στα 9 δις, και «μάσησε» [δεν εξήγησε επαρκώς] τα στοιχεία στην βουλή το 2012, σήμερα θέλουν να μιλούν για τον ΕΛΑ και να κατηγορήσουν τον.. Δημητριάδη που παρέλαβε το μπάχαλο του Ορφανίδη και του Σαρρή. Ο Δημητριάδης ενοχλούσε γιατί έκανε και έρευνες για τα σκανδάλα και την διαπλοκή. Και αυτοί που συγκάλυπταν, το φθινόπωρο του 2012, αυτούς που έκρυβαν στοιχεία, τώρα κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν. Διότι τα δεδομένα είναι εκεί  – είναι αυτοί που διόρισε ο Δημητριάδης που ξεκίνησαν τις έρευνες εναντίον του Βγενόπουλου, ενώ άλλοι διόρισαν μια διοικητή της Κεντρικής, η οποία τελικά έχει διαπλεκόμενες σχέσεις με τον κ. Βγενόπουλο. Μοιάζει με την παράδοξη σχέση του κ. Ορφανίδη με τον κ. Βγενόπουλο – από την μια υποτίθεται είχαν αντίθεση, από την άλλη του έκανε την μεγάλη ευκολία τον Μάρτιο του 2011 με την μετατροπή της Εγνατίας σε παράρτημα.

Σε μια Δημόσια Σφαίρα στην οποία λειτουργεί το doublespeak/διγλωσσία αυτοί που ήθελαν τον ΕΛΑ τώρα τον θεωρούν …αιτία του προβλήματος: ή, όπως κωδικοποιήθηκε στην παραδοσιακή κοινωνία «απόν μπορεί να δέρει τον γάρο, δέρνει το σαμάρι»

Στο τοπικό σκηνικό είχαμε μια ανακύκλωση των γνωστών δεδομένων και υπεκφυγών. Αρχικά, όσοι προσπαθούσαν την προηγούμενη περίοδο να συγκαλύψουν τους τραπεζίτες, προσπάθησαν πάλι να κατηγορήσουν τον Δημητριάδη – παραβλέποντας φυσικά δυο δεδομένα.

1.    Ότι ο ΕΛΑ ήταν η προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι εκροές στην Λαϊκή – προβλήματα των οποιων οι αιτιες δημιουργήθηκαν επί εποπτείας Ορφανίδη. Οι αιτιες για τις αλλαγές στο ισοζύγιο καταθέσεων και δανείων στην Λαϊκή είναι εκφραστικές του τί θέλουν μερικοί να λογοκρίνουν. Όταν μάλιστα αφορά άτομα που ήταν και προστάτες του καθεστώτος της Λαϊκής μοιάζει κωμικό.

2.   Το δεύτερο ήταν η σχεδόν αστεία υιοθέτηση της άποψης του γερμανού κεντρικού τραπεζίτη ότι ήταν υπερβολικά [φουσκωμένα] τα στοιχεία για τα περιουσιακά της Λαϊκής. Αυτό μπορεί να πει κάποιος, στην καλύτερη των περιπτώσεων, είναι θέμα εκτίμησης – το να υιοθετούν μερικοί την εκτίμηση του γερμανού τραπεζίτη, είναι ύποπτο. Ιδιαίτερα, όταν ξεχνούν βολικά ότι τις εκτιμήσεις τις έκανε και η ίδια η τράπεζα [επί Μ. Σαρρή – που είναι ιερή αγελάδα για όσους κατά τα άλλα τα έχουν με τον ΕΛΑ] αλλά και αρμόδιοι της Κεντρικής, επί Ορφανίδη [τον ένοχο που προσπαθεί να συγκαλύψει το κύκλωμα της μετατόπισης έμφασης]. Με βάση τα δεδομένα στοιχεία η Λαϊκή είχε περιουσιακά στοιχεία άνω των 18 δις το 2012 – και τον Σεπτέμβριο του 2012 ήταν 17,9 δις για ΕΛΑ 9 δις.[2] Οι ίδιοι άνθρωποι που τότε φώναζαν να μην αμφισβητούνται τα στοιχεία των τραπεζών και ανάλογα κάνουν και σήμερα – ξαφνικά έπαθαν αμνησία για τοτί έλεγαν τότε. Ή τί υποστήριζαν τον Νοέμβριο του 2012 ή τον Μάρτιο του 2013.

Ενώ οι ιθαγενείς αναζητούσαν μαργαριτάρια σε φτηνούς καθρέφτες, στο διεθνές πλαίσιο τα πραγματικό ερώτημα, δεν ήταν η διαφωνία του Πανίκου με τους γερμανούς, αλλά ο καυγάς του Ντράγκι με τους γερμανούς για την παροχή ρευστότητας - τι έγινε ουσιαστικά στην περίφημη ομιλία του Ντράγκι «whatever it takes»

Όμως, αυτά ήταν η τοπική πραγματικότητα των delayed ιθαγενών – σε διεθνές επίπεδο η είδηση της διαρροής των πρακτικών προκάλεσε σχόλια με έμφαση στο γεγονός ότι ήταν η πρώτη φορά από το 1998, που δημιουργήθηκε η ΕΚΤ που υπήρξε διαρροή – ο κανονισμός λέει ότι θα πρέπει να περάσουν 30 χρόνια για να δημοσιοποιηθούν τα στοιχεία. Το ότι τελικά η διαρροή είχε αφορμή [ή πηγή] την Κύπρο, δεν είναι παράξενο – η τοπική εξουσία λειτουργούσε πάντα με δυο μέτρα και δυο σταθμά: θέλει εχεμύθεια, σέβεται απόλυτα το «απόρρητο» και λογοκρίνει ακόμα και τη Δημόσια Σφαίρα σε θέματα που αφορούν τα συμφέροντα της, αλλά με την μεγαλύτερη ευκολία παραβιάζει τους κοινά εφαρμοσμένους κανονισμούς, όταν πρόκειται και πάλι για τα συμφέροντα της – για να φτιάξει θεάματα μετατόπισης. Όταν λ.χ. ο Δημητριάδης κατάγγελλε τις διαρροές από την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου το φθινόπωρο του 2013, ο βοηθός Γενικός Εισαγγελέας αντί να διερευνήσει την παράβαση, έκανε έρευνα εναντίον του παραπονούμενου. Υπήρξε όμως και μια άλλη διάσταση – στο βαθμό που αυτά τα πρακτικά είναι όντως ολοκληρωμένα, αυτό που φάνηκε να απασχολεί, διεθνώς, ήταν κάτι άλλο – όπως θα ήταν άλλωστε λογικό, αφού το θέμα της Κύπρου και της Λαϊκής ήταν ουσιαστικά μικρό. Απλώς διαφώνησε ο Γερμανός με τους υπόλοιπους. Το ουσιαστικό θέμα ήταν αν στα πρακτικά που διέρρευσαν υπήρχε και η περίφημη δήλωση του Ντράγκι “whatever it takes”: όταν ο Ντράγκι δήλωσε ότι θα κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να στηρίξει το ευρώ – και αυτό σήμαινε ότι θα χαλάρωνε την παροχή ρευστότητας, παρά την αντίδραση των γερμανών. Σε αυτό το πλαίσιο, υπήρξαν και υπόνοιες ότι μπορεί η διαρροή να έγινε και από γερμανούς, στα πλαίσια της παρούσας αντιπαράθεσης με τον Ντράγκι. Και αυτό θα φανεί, αν όντως διαρρεύσουν και τα πρακτικά εκείνης της συνάντησης.

“If the New York Times has a full series of minutes from May 2012, it would also cover president Mario Draghi's "whatever it takes" speech and show any major splits there. The eurozone's policymakers and governments are already strained by the bloc's terrible economic performance, and these revelations could make relations even worse.” http://www.businessinsider.com/secret-documents-detailing-the-huge-division-in-the-ecb-during-europes-crisis-just-got-leaked-2014-10

Back to the village. Ποιός έκανε την διαρροή και πώς μερικά  κυπριακά ΜΜΕ  φέρονταν πρόθυμα να συρθούν στη χειραγώγηση: ο κυρ-Θανάσης θα έρθει σε δίκη για τα αξιόγραφα και μερικοί του προσφέρουν ακόμα υπηρεσίες; 

Το θέμα το πρόβαλε έντονα η Σημερινή, και σε λιγότερο βαθμό άλλα ΜΜΕ. Η  σχετική επιφύλαξη είχε να κάνει με το στόχο του δημοσιεύματος. Υπήρχε αρχικά και μη αρθρωμένη δημόσια υποψία ότι τη διαρροή την έκανε η κ. Γιωρκάτζη για να στρέψει την προσοχή μακριά από την δική της περίπτωση διαπλοκής με τον κ. Βγενόπουλο. Οι υποψίες ότι ο μηχανισμός της στο εσωτερικό της Κεντρικής προωθούσε την αρχική φάση της διαρροής, φάνηκε να επιβεβαιώνεται από την επιλεκτική προβολή που είχαν τα δημοσιεύματα που έκαναν επίθεση στον Δημητριάδη, στην εσωτερική πληροφόρηση στην Κεντρική – υπενθυμίζεται ότι όταν ξέσπασε το ζήτημα με τη διαπλοκή ανάμεσα στο δικηγορικό γραφείο, όπου εργάζεται η κόρη της κ. Γιωρκάτζη και το ρόλο της ίδιας απέναντι στις δικαστικές διαμάχες με τον κ.Βγενόπουλο, η υπηρεσία πληροφόρησης έκανε αρχικά και λογοκρισία σε δημοσίευμα. Όμως, τελικά η κ. Γιωρκάτζη αναγκάστηκε ή θεώρησε αρμόζων να βγει και να κάνει δήλωση, στηρίζοντας τα στοιχεία με βάση τα οποία λήφθηκε ο ΕΛΑ. Ίσως και γιατί μερικοί από τους αρμόδιους για τον ΕΛΑ τότε στην Κεντρική είναι κοντά της τώρα. 

Ο άλλος, και κυρίως, ύποπτος είναι σαφώς ο κ. Ορφανίδης, ο οποίος έχει την τάση να κάνει τέτοιες υπόγειες διαρροές. Και το γεγονός πριν λίγο καιρό ένα ανάλογο θέμα ενάντια στον κ. Δημητριάδη,  προβλήθηκε από την ιδια αμερικανικη εφημεριδα με ανάλογο τοπικο μηχανισμό αναπαραγωγής  έριχνε σκιές προς την πλευρά του κ. Ορφανίδη. Ο Ορφανίδης έχει προϊστορία με  ύποπτες πρακτικές. Το γεγονός της κλοπής του σκληρού δίσκου του υπηρεσιακού του υπολογιστή, είναι από μόνο του τεκμήριο ότι κάτι φοβάται και προσπαθεί να το κρύψει. Αλλά και με δεδομένο ότι ο υπολογιστής θα είχε και αρχείο της επικοινωνίας του, είναι πιθανό να ανησυχούσε, όχι μόνο ο ίδιος άλλα και άλλοι, με τους οποίους έφτιαχνε τα δημόσια θεάματα την ίδια εποχή που συγκάλυπτε τους τραπεζίτες. Η πιο κραυγαλέα περίπτωση ήταν την άνοιξη του 2011 λ.χ. όταν ενώ έγκρινε στα μουλωχτά την μετατροπή της Εγνατίας σε παράρτημα, ταυτόχρονα ήταν λαλίστατος δημόσια σε βαθμό που έμοιαζε να καλεί του οίκους αξιολόγησης να υποβαθμίσουν την κυπριακή οικονομία. Το ότι από εκείνη την περίοδο και μετά τα πράγματα τον διέψευδαν δραματικά, αύξησαν τα προβλήματα του, και την σημερινή του ανάγκη να αμύνεται με προσπάθειες μετατόπισης των ευθυνών του – είναι χαρακτηριστικό ότι ο Ορφανίδης ζούσε τόσο πολύ στο εγωκεντρικό του σύμπαν, που επέμενε την άνοιξη του 2011, ότι δεν θα γίνει κούρεμα ελληνικών ομόλογων. 

Οι υποψίες ότι πρόκειται για δική του διαρροή εστιάζονται σε δυο γεγονότα – πέρα από την συγκυρία της επερχόμενης δίκης του. 

1.    Πρώτον παραδόξως τα πρακτικά που διέρρευσαν ξεκινούν από τον Μάιο του 2012. Ακριβώς, δηλαδή, μόλις έφυγε ο κ. Ορφανίδης. Ως γνωστό ο Ορφανίδης έχει πολύ βρώμικη την φωλιά του και για αυτό άλλωστε δεν παρεδωσε τους σκληρούς δίσκους του υπηρεσιακού του υπολογιστή. Οπότε, η εμμονή του στην αφαίρεση/λογοκρισία στοιχείων [όπως στην περίπτωση του υπολογιστή του] από την προηγούμενη περίοδο, ίσως να αφορά και την ύπαρξη στοιχείων που να δείχνουν και την δική του θέση και την εκτίμηση που μετέφερε για την αξία λ.χ. των περιουσιακών στοιχείων της Λαϊκής ή και την συζήτηση για το κούρεμα των ελληνικών ομολόγων. 

2.    Η τοπική επίθεση στον Δημητριάδη φαινόταν να έγινε από ένα δίκτυο που θύμιζε πρακτικές  Ορφανίδη, όταν έκανε την συγκάλυψη των τραπεζιτών –  δημοσιογραφικό δίκτυο διαρροών, ανακοίνωση λ.χ. ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ που κάλυπταν τον Ορφανίδη  και τότε - και ενδεχομένως να έχει και στοιχεία να εκβιάζει μερικούς. Αν κάποιος δημοσιογράφος που γράφει σε εφημερίδα διεθνούς απήχησης, είχε τα πρακτικά για την συνάντηση του Δεκέμβρη και την συνάντηση του «whatever it takes», είναι εντελώς παράδοξο, αν όχι αστείο, ο δημοσιογράφος να επιλέξει το μικρό με τοπικό ενδιαφέρον, και όχι το πανευρωπαϊκό θέμα που αφορά τον Ντράγκι και τους γερμανούς. Εκτός βέβαια και αν αυτοί που έδωσαν τα πρακτικά έθεσαν ως όρο να προβληθεί το δικό τους μικρό μαράζι και μετά οτιδήποτε άλλο. Ακόμα και αν υποθέσει κάποιος ότι τελικά διέρρευσαν ακόμα πιο επιλεκτικά μόνο τα πρακτικά του Δεκεμβρίου, και πάλι η λογική εστίαση θα ήταν πως οι γερμανοί προετοίμαζαν το κούρεμα. Αντίθετα, είναι λες και «κάποιος» Ορφανίδης επαναλαμβάνει την κοντόφθαλμη πρακτική του – μπροστά στη διαμάχη γερμανών και υπόλοιπων, εκείνος θέλει να προβάλει μια αποσπασματική εκδοχή με άξονα το εγώ [σε αυτήν την περίπτωση για να αποφύγει τις ευθύνες του πια – και να κατηγορηθεί κάποιος άλλος. Και το ουσιώδες θέμα να προσπεραστεί. 

Μια συνοπτική αναφορά στην εξέλιξη του ΕΛΑ ως σύμπτωμα της εξάρτησης της Λαϊκής από τα συμφέροντα μερικών στην Ελλάδα – και από το πώς μερικοί στην Κύπρο διευκόλυναν αυτήν την εξάρτηση

Ο ΕΛΑ ξεκινά 6 μήνες μετά την έγκριση της Εγνατίας σε παράρτημα [και άρα την εύκολη πια εκροή κεφαλαίων] τον Μάρτιο του 2011. Σε εκείνο το κλίμα, όπου επίκειται και το κούρεμα των ελληνικών ομόλογων, άρα και η μείωση της αξίας τους στο χαρτοφυλάκιο της τράπεζας, ενώ η κρίση στην Ελλάδα οξυνόταν, η τράπεζα έφτασε σε τρεις μήνες [Σεπτέμβριος – Δεκέμβριο] σε 700% [από ο,5 δις σε 3,5].  αύξηση παροχής ΕΛΑ. Ακολούθως, φτάνει τον Φεβρουάριο του 2012 στα 5.2 δις και μετά από διακύμανση, επανέρχεται στα 5.7 δις τον Μάιο που συζητείται στη Βουλή η στήριξη της Λαϊκής. Τον Ιούνιο αυξάνεται στα 8 δις, και αρχές Ιουλίου, όταν κρατικοποιείται πια, φτάνει στα 9 δις. Η πίεση τον Ιούνιο-αρχές Ιουλίου πήγαζε, εξωτερικά, από την αστάθεια στην Ελλάδα λόγω εκλογών, την μειωση της αξιας των ομολογων, και εσωτερικά από την προσφυγή της τράπεζας Κύπρου στα τέλη Ιουνίου για κρατική στήριξη που συνοδευτηκε από την υποβάθμιση των Fitch και τον εκβιασμό της ΕΚΤ ότι αν δεν προσφύγει η χώρα στον μηχανισμό στήριξης δεν θα αποδεχόταν τα κυπριακά ομόλογα – άρα θα διέκοπτε την ρευστότητα ευρύτερα και όχι απλώς σε μια-δυο τράπεζες. Ο Τραπεζιτικός τομέας είχε γίνει το σημείο εκβιασμού της κοινωνίας.

---

[1] http://www.sigmalive.com/inbusiness/news/business/xrimatooikonomika/lavros-o-hliadhs-kata-dhmhtriadh

[2] Hot. Doc, Τ. 25, Απριλιος 2013